Dzieje Parafii

Od średniowiecza do XXI wieku

Niewiele parafii i wspólnot parafialnych ma tak bogatą historię, jak nasza.  Dzieje naszego kościoła sięgają początków Państwa Polskiego. Dzięki zabiegom konserwatorskim możemy nadal cieszyć się wspaniale zachowanymi zabytkami otoczonymi nowszą, neogotycką architekturą. Poznaj dzieje naszej wspólnoty!

Jak się to wszystko zaczęło?

Wczasach wczesnośredniowiecznych Kościelec był dużą miejscowością. Pierwsi Piastowie utworzyli tu lokalny ośrodek administracji królewskiej ze starostą na czele. Kościelec był siedzibą klucza dóbr królewskich (królewszczyzn). Te wszystkie argumenty zadecydowały o wybudowaniu tu w I połowie XII wieku kamiennego kościoła i utworzeniu parafii z proboszczem na czele. Jednonawowa świątynia z półkolista apsydą wzniesiona jest z wapiennego piaskowca.

W zawierusze dziejów

W następnych wiekach Kościelec zaczął trącić swoje znaczenie religijne, polityczne i administracyjne na rzecz Koła. Jednak do upadku niepodległości nadal rezydował w nim starosta. Parafia została w 1552 roku przyłączona do parafii w Kole. Odrębną jednostką stała się znowu w 1864 roku. Należała wówczas do diecezji gnieźnieńskiej.
W kolejnych wiekach świątynia nadal spełniała swoje funkcje sakralne. Około 1600 roku do części romańskiej dobudowana została z cegły zakrystia i skarbczyk, do którego prowadzą zachowane do dzisiaj żelazne drzwi. W 1760 roku z inicjatywy i funduszy ówczesnego starosty Rafała Gurowskiego, wyburzono zachodnią ścianę kościoła i dobudowano drewnianą nawę. Została ona przedłużona w XIX wieku, a na początku XX wieku dobudowano do niej dwie kruchty. Po II rozbiorze Polski Kościelec znalazł się pod zaborem pruskim. Gdy Napoleon utworzył Księstwo Warszawskie miejscowość znalazła się w jego granicach, a po kongresie wiedeńskim w Królestwie Polskim, pod zaborem rosyjskim. W 1823 roku oddano do użytku szosę z Warszawy, która w Kościelcu rozwidlała się na Poznań i Kalisz. A więc był to ważny punkt komunikacyjny, dlatego w tym czasie powstał tu klasycystyczny zajazd dla podróżujących i poczty.

Międzywojnie

Trudne czasy

W 1836 roku car Aleksander I nadał kościeleckie dobra królewskie swojemu oficerowi, Cyprianowi Aleksandrowi Kreutzowi. Zasłużył się on zdobyciem podczas powstania listopadowego warszawskiej reduty, której dowódcą był Juliusz Ordon, uwieczniony w wierszu Adama Mickiewicza. Kreutzowie wkrótce osiedli w Kościelcu, zbudowali tu eklektyczny pałac, założyli oryginalny park, postawili na cmentarzu kaplicę i stali się darczyńcami o organizatorami życia dla lokalnego społeczeństwa.
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku dobra kościeleckie wróciły do skarbu państwa. Na ich bazie w 1920 roku powstała Szkoła Rolnicza Żeńska. Do jej założenia przyczynił się proboszcz parafii Kościelec, ksiądz Feliks Kąkolewski. Szkoła przez cały okres swojego istnienia (dwudziestolecie międzywojenne) blisko współpracowała z proboszczami: księdzem Wincentym Wrzalińskim, księdzem Aleksandrem Walczykowskim i księdzem Antonim Niteckim. Dziewczęta uświetniały święta kościelne, a proboszczowie państwowe i szkolne. Cześć majątku kościeleckiego w 1922 roku przekazana została Ognisku Kultury Rolniczej i Zakładowi Doświadczalnemu, co uczyniło z tej miejscowości prężny ośrodek oświaty rolniczej.

Wojny światowe

W trudnych czasach I i II wojny światowej niestrudzenie posługę kapłańską pełnili miejscowi proboszczowie: ksiądz Feliks Kąkolewski (1910-1920) i ksiądz Antoni Nitecki (1936-1941). Parafia wówczas znajdowała się w Diecezji Włocławskiej. Po II wojnie światowej pracę duszpasterską kontynuowali kolejni proboszczowie.
W 1955 roku, w nawiązaniu do przedwojennej tradycji, założone zostało Państwowe Technikum Hodowlane, obecnie Zespół Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego. W 1962 roku utworzona została Stacja Doświadczalna Oceny Odmian Roślin Użytkowych, w 1965 roku Stacja Hodowli i Unasienniania Zwierząt, a w 1975 roku Wojewódzki Ośrodek Postępu Rolniczego (zreorganizowany i przeniesiony do punktów gminnych w 2007 roku) . Przywróciło to Kościelcowi znaczenie w zakresie oświaty rolniczej. Obecnie Kościelec jest siedzibą władz gminnych. Funkcjonują tu placówki oświatowe, rolnicze, bank, sklepy, zakłady gastronomiczne i prywatne firmy. Pałac został przejęty przez Liceum Plastyczne w Kole (obecnie przechodzi kapitalny remont), zjazd jest w rękach prywatnego właściciela oraz Poczty Polskiej.

Dzieje współczesne

W trudnych czasach I i II wojny światowej niestrudzenie posługę kapłańską pełnili miejscowi proboszczowie: ksiądz Feliks Kąkolewski (1910-1920) i ksiądz Antoni Nitecki (1936-1941). Parafia wówczas znajdowała się w Diecezji Włocławskiej. Po II wojnie światowej pracę duszpasterską kontynuowali kolejni proboszczowie.
W 1955 roku, w nawiązaniu do przedwojennej tradycji, założone zostało Państwowe Technikum Hodowlane, obecnie Zespół Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego. W 1962 roku utworzona została Stacja Doświadczalna Oceny Odmian Roślin Użytkowych, w 1965 roku Stacja Hodowli i Unasienniania Zwierząt, a w 1975 roku Wojewódzki Ośrodek Postępu Rolniczego (zreorganizowany i przeniesiony do punktów gminnych w 2007 roku) . Przywróciło to Kościelcowi znaczenie w zakresie oświaty rolniczej. Obecnie Kościelec jest siedzibą władz gminnych. Funkcjonują tu placówki oświatowe, rolnicze, bank, sklepy, zakłady gastronomiczne i prywatne firmy. Pałac został przejęty przez Liceum Plastyczne w Kole (obecnie przechodzi kapitalny remont), zjazd jest w rękach prywatnego właściciela oraz Poczty Polskiej.

Z dniem 1 lipca 2014 roku Ks. Władysław Waszak został zwolniony z funkcji proboszcza parafii św. Andrzeja Apostoła w Kościelcu.  Dekretem biskupa włocławskiego został mianowany proboszczem parafii p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej w Kole. (dekanat kolski)

Nowym proboszczem w Kościelcu został ks. Tomasz Jener, dotychczasowy   proboszcz parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Dobre Kujawskie(dekanat radziejowski).   Wikariuszem pozostał ks. Łukasz Matuszak.

Z dniem 01 lipca 2014 biskup włocławski Wiesław Alojzy Mering  dokonał reorganizacji  struktur terytorialnych diecezji włocławskiej w związku z czym powstał nowy dekanat – DEKANAT KOŚCIELECKI, na czele którego stanął  Ksiądz Tomasz Jener mianowany pierwszym Dziekanem dekanatu kościeleckiego.   W skład  nowego dekanatu  weszły następujące parafie:  Białków, Brudzew, Dobrów, Janiszew, Kościelec, Krzymów,  Kuny, Wyszyna.

W sierpniu 2016 roku  biskup ordynariusz zwolnił z funkcji wikariusza parafii Kościelec ks. Łukasza Matuszaka, kierując go na studia specjalistyczne do Wenecji.  Na jego miejsce został mianowany nowy wikariusz ks. Mariusz Adamczewski, dotychczasowy wikariusz parafii kolegiackiej p.w.  Wszystkich Świętych w Sieradzu (dekanat sieradzki I )

Z dniem 01 lipca 2020 roku decyzją Księdza Biskupa został zwolniony z funkcji proboszcza  kościeleckiego  Ks. Tomasz Jener i mianowany proboszczem parafii p.w. Wawrzyńca Sławsku (dekanat koniński I ). Na jego miejsce proboszczem Parafii p.w.  św. Andrzeja Apostoła w Kościelcu i dziekanem dekanatu kościeleckiego został mianowany ks. kanonik Aleksander Rybczyński, dotychczasowy  proboszcz parafii p.w. św. Apostołów Piotra i Pawła w Grodzisku (dekanat uniejowski).  Wikariuszem pozostał ks. Mariusz Adamczewski.

Rok szkolno- katechetyczny 2021/2022 parafia w Kościelcu rozpoczęła w następującym składzie personalnym:

PROBOSZCZ: Ks. mgr Aleksander Rybczyński , kanonik gremialny kapituły uniejowskiej

WIKARIUSZ: ks. mgr Tadeusz Funk

ORGANISTA:  Jerzy Lewandowski

KOŚCIELNY: Andrzej Kubiak

Pozostałe Informacje

Oprócz kościoła parafianie korzystają z kaplicy w Trzęśniewie, pozyskanej przez księdza Stanisława Kuranta. Ksiądz proboszcz sprawuje też opiekę nad cmentarzem grzebalnym oraz znajdującą się tu kaplicą, która wyposażona została w nowoczesną chłodziarkę. Tak wiec wspólnota parafialna prężnie działa pod przewodnictwem proboszcza, księdza kanonika Władysława Waszaka oraz wspierających go księży wikariuszy – obecnie księdza Łukasza Matuszaka.
Parafianie finansowo wspierają kolejne inwestycje i włączają się działalność istniejących tu grup.

Szkoły na terenie parafii:

  1. Zespół Szkół Rolniczego Centrum Kształcenia Ustawicznego w Kościelcu
  2. Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Kościelcu
  3. Zespół Szkolno – Przedszkolny w Kościelcu ( Przedszkole i Szkoła Podstawowa)
  4. Szkoła Podstawowa w Trzęśniewie